محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی شنبه در مراسم اختتامیه مهرواره ملی برای ایران که در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، اظهار داشت: امام حسن عسکری(ع) میفرمایند دو خصلت هست که از بالاترین خصلتهاست؛ یکی ایمان به خدا و دیگری نفع رساندن به مردم است.
وی با اشاره به کارهای داوطلبانه، خیریه و جهادی، افزود: یک تفاوت ماهوی بین کارهای خیریه و جهادی در محیط دانشگاه و علمی و در عموم جامعه و تودههای جامعه وجود دارد، تفاوت این است که حتماً اینجا باید پیشقراول و پرچمدار مدیریت دانش در این عرصه هم باشند و بتوانند با بهرهبرداری از علم و دانش خود این فرهنگ بسیار غنی کار خیر و جهادی را با مبانی مستحکم پیش ببرند و تجربهها را کنار هم قرار دهند.
رئیس مجلس گفت: یکی از نکاتی که باید توجه کرد خاستگاه کار خیر است. بدون شک در هر کار داوطلبانه اولین موضوعی که باید به آن توجه کرد روحیه جهادی است. روحیه جهادی مبنای هر کار داوطلبانه و خیر است.
قالیباف تصریح کرد: روحیه جهادی برخاسته از جوهره و درون افراد است و هرگز تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار نمیگیرد، همچنین در فراز و نشیبها باعث کندی و تندی و ناامیدی نمیشود.
وی ادامه داد: هیچوقت روحیه جهادی، خسته نمیشود چون کار برای خدا خستگی و ناامیدی ندارد و قطعاً بدون نتیجه نخواهد بود. هرگز این خاستگاه برخاسته از یک نظام بروکراسی و اداری و وظیفهمندی نیست بلکه در یک فضای ایثارگری و ازخودگذشتگی است.
رئیس مجلس با بیان اینکه دومین نکته ماهیت و صورت این فعالیت داوطلبانه است، تأکید کرد: در مجلس یازدهم در برنامه هفتم یک بند الحاقی برای گروههای جهادی و نیروهای داوطلب وجود دارد این بدان معنا نیست که گروههای جهادی را در ضابطه اداری بیاوریم بلکه از این بابت آورده شده است که اشکالات سیستم اداری مانع حرکتهای جهادی نشود.
قالیباف گفت: در بحث فعالیتهای جهادی اولین موضوعی که باید به آن توجه شود، الگوسازی است، بدین معنا که ما نیازمندیم که الگوهای اجتماعی در عرصههای فعالیتی متفاوت، دنبال و تنظیم و مستند شود که همه از آن استفاده کنند و یک گام رو به جلو برداریم.
رئیس مجلس خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه عرصههای خدمترسانی در کار جهادی بسیار متنوع است و موضوعات مختلف حوزه فنی، علوم انسانی و هنر را شامل میشود باید این تحرکات الگوسازی شود تا از ابتدا مشخص باشد که چهکاری میخواهیم انجام بدهیم.
وی اضافه کرد: علاوه بر این بحث شبکهسازی نیز در حوزه فعالیتهای جهادی بسیار مهم و اساسی است، ضمن اینکه ما نمیتوانیم بگوییم که صرفاً فعالیتی را انجام میدهیم بدون توجه به نتیجهبخشی و حتماً باید اقداماتی که انجام گرفته است، دارای اهداف مشخص باشد.
رئیس مجلس با تأکید بر اینکه پایدارسازی در کار جهادی از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: کار داوطلبانه هیچ منافاتی با نظم، انضباط ندارد و دقیق و علمی بودن منافاتی با نهادسازی ندارد.
وی افزود: در اینجا لازم است پیشاپیش هفته بسیج را به بسیجیان دریادل کشور تبریک بگویم؛ اگر به فعالیتهای بسیج از اوایل انقلاب تا زمان آغاز جنگ بنگرید، این بسیج در ابتدا به شکل بسیج بعد از سالهای دفاع مقدس نبود و محرومیتزدایی هدف اصلی آن بود.
قالیباف ادامه داد: بسیج با محور کار جهاد سازندگی به این نهاد کمک میکرد و در ادامه کار خود در کنار سپاه بود. بسیج از قبل از دفاع مقدس حضور داشت و به سمت محرومیتزدایی رفت اما بعد از وقوع جنگ اولویت دیگری پیش آمد که همه آنها را به سمت حضور در جبهههای دفاع مقدس برد که البته در اوایل حق ورود به جبههها و خط مقدم را نداشتند و حتی لباس نظامی به آنها نمیدادند تا معلوم شود شخصی هستند.
رئیس مجلس در این بخش از سخنان خود به اواخر سال 1360 اشاره کرد و یادآور شد: با نگاهی به وقایع عید نوروز سال 1360 تا 1361 عملیات عظیم فتح المبین را میبینیم که پیش از آن عملیات عظیم طریق القدس برای آزادسازی بستان و سوسنگرد و پیش از آن عملیات شکست حصر آبادان را داشتیم و پیش از آن حضور فردی خائن مثل بنی صدر را برای فرماندهی کل قوا شاهد بودیم اما بسیج توانست با حرکت خود نهادسازی کند و عملیاتهای عظیمی را انجام دهد و سه ماه بعد از عملیات طریق القدس، عملیات بیتالمقدس برای آزادسازی خرمشهر را انجام دهد.
قالیباف با اشاره به موضوع نهادسازی، گفت: چرا امروز برای غلبه بر مشکلات اقتصادی کشور به نهادسازی تکیه نمیکنیم. مگر آن زمان به کسی میگفتند بفرمایید جنگ کنید؟ در آن زمان برخلاف عدهای که از جنگ فرار میکردند، جمعیت عظیمی هم بودند که به سمت جبهه میرفتند. البته امروز هم تعداد زیادی به دنبال حضور در جبهه اقتصادی هستند. به همین دلیل این میدان را نیز باید با نگاه جهادی دنبال کنیم.
وی در ادامه با بیان اینکه امروز بهعنوان راوی برای شما صحبت میکنم که این روزها و هفتهها را گذراندهام، عنوان کرد: الگوسازی، شبکهسازی و پایدارسازی در امور داوطلبانه، خیر و جهادی مهم است. فعالیتهای بسیج از بعد از دفاع مقدس بهصورت یک نهاد شکل گرفت و پیش از آن عمق چندانی نداشت. ریشههای انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس عمق پیدا کرد چراکه پایداری و تولید فرهنگ مقاومت براساس باورها وجود داشت.
قالیباف در ادامه با تأکید بر اینکه خاستگاه هر کار داوطلبانهای باید ریشه در روحیه جهادی داشته باشد و بتواند الگوسازی، شبکهسازی و پایدارسازی کند تا در نهایت بتواند کار خود را معتبرسازی کند، اظهار داشت: وقتی برخی افراد مهم در سطوح بالای سیاسی از حلقههای میانی میپرسند به دلیل عدم شناخت آنها نیست بلکه میخواهند بگویند این گروهها معتبر نبوده و صرفاً به مناطق محروم سرکشی میکنند لذا باید اعتبار کار خود را نشان دهید.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان ادامه داد: برای این اعتباربخشی باید علاوه بر اینکه کار را عمیق و دقیق انجام میدهید به دو ویژگی هم توجه کنید. اولا محروم ترین قشر را انتخاب کرده و در آن قشر نیز ضعیف ترین افراد را پیدا کنید، ضمن اینکه جغرافیا و مکان کار نیز مهم است. نکته دوم اینکه ما که در محیط دانشگاهی هستیم باید خود را موظف بدانیم در هر منطقهای که قرار میگیریم به صورت دقیق نظام مسائل آن را شناخته و پیشرانش را بدانیم. در هر استان، شهر، روستا یک پیشران وجود دارد و در سطح ملی نیز یک پیشران داریم. بیشک نظام مسائل مهم است که باید برای آن قدرت حل مسأله را داشته باشیم و در این زمینه آمایش سرزمینی اهمیت پیدا میکند که همه کارهای جزئی و اصلی ما هم جهت باشد و هر روستایی به جوی آبی تبدیل شود که با گره خوردن آنها به هم دریایی برای پیشرفت کشور درست شود و معتبرسازی به این معنا است.
وی اضافه کرد: وقتی به روستاها میرویم با افتخار یک سرویس بهداشتی میسازیم که آن هم کار جهادی است اما توجه به اقتصاد روستا نیز کار جهادی است. ایجاد خودکفایی، سلامت، راه اندازی شبکه راه روستایی و تقویت پول ملی هم کار اقتصادی و جهادی است.
قالیباف در ادامه با بیان اینکه در کنار خاستگاه و ماهیت کار داوطلبانه یعنی شبکهسازی، پایدارسازی و معتبر سازی، کارکرد حرکت ما در حوزه مأموریتهای خیر و جهادی نیز بسیار حائز اهمیت است، عنوان کرد: ما باید پرکننده خلاء و نبود نهادهایی باشیم که قصد حضور در آن کار را دارند. فرق ماهوی یک نهاد با یک سازمان همین است؛ سازمان جایی است که افرادی که در آن حضور دارند همگی افراد سازمانی هستند اما در نهادها هر فرد یک سازمان انسانی است.
رئیس قوه مقننه در ادامه با اشاره به اینکه وقتی حرف از نهاد میزنیم در واقع از سازمان انسانی و همان روحیه جهادی صحبت میکنیم، گفت: علیرغم اینکه مورد نقد واقع میشوم، میگویم در کار جهادی سلیقه سیاسی و مؤمن و غیرمؤمن نکنید و از ظرفیت هرکسی که داوطلب شد استفاده کنید و از او نپرسید چه هستی و که هستی اگر مؤمن و انقلابی هستیم باید بدانیم هنر ما این است که مهمترین فضایی که میتوانیم در آن کار انقلابی کنیم، همین فضا است.
وی در ادامه کار جهادی را تداوم فرهنگ اربعین دانست و افزود: به دو هفته زمان اربعین بنگرید که روستایی و شهری، ضعیف و قوی، غنی و فقیر از اقصی نقاط دنیا در این مسیر گام بر میدارند و حرکتی به تمام معنا و برخاسته از مردم را رقم میزنند. آیا در این مسیر آسیب اجتماعی میبینید؟ شاید باشد اما بسیار کم است و فضا آنقدر معنوی و مطهر است که افراد برای پاکسازی روح خود به آنجا میآیند پس چرا ما در کار جهادی خود ادامه روند اربعین را نداشته باشیم؟ چنانچه در اربعین نمیگوییم چه کسی برود و چه کسی نرود، در امور جهادی نیز باید همه حضور داشته باشند که محل مردمی سازی به معنای واقعی همینجا است.
قالیباف در ادامه با یادآوری این مطلب که نباید تصور کنید تمام افرادی که به جبهه آمدند در اوج عرفان و از خودگذشتگی بودند، اذعان داشت: زمانی که آنها وارد فضای جبهه میشدند این اتفاق معنوی در آنها میافتاد. لذا اگر جهادی هستید این فضا را در اردوها و فعالیت های جهادی رقم بزنید که هرکس وارد این فضا شد، پاک میشود و این وعده الهی است. زمانی که اهل بیت(ع) قصد کمک داشتند نمیگفتند این فرد نماز میخواند یا نمیخواند و مسلمان است یا نیست و همینکه او مخلوق خدا بود کافی بود، از این رو بر ما واجب است که به همه انسانها رسیدگی کنیم.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان در ادامه با تأکید بر اینکه نباید برای کار جهادی گزینش بگذارید و باید اجازه دهید مسیر درستی در کار طی شود، عنوان کرد: در بحث مربوط به کارکرد اقدامات خود باید توجه کنیم تا انسانها حفظ شوند و در کنار آن به فعالیتهای اجتماعی نیز توجه شود. در حقیقت سرمایههای انسانی و اجتماعی را نه تنها حفظ کرده بلکه باید آنها را تولید و غنی کنیم.
حلقههای میانی فاصله میان محیط نظری و عملی دانشگاه را پر میکنند/ زمینههای رشدی که نتوانستهایم در آموزش و پرورش به آن توجه کنیم در امور جهادی وجود دارد
وی افزود: اینجاست که اعتماد بهعنوان بزرگترین سرمایه اجتماعی تولید شده و بسیاری از مشکلات به خودی خود در جریان گفتوگوها برطرف میشود و از برخی گاردهای اشتباه خود خارج میشویم. در کنار آن، باید به حوزه عدالت نیز توجه کرد که یکی از مسائل مربوط به معتبرسازی عدالت است. باید به نقاط بسیار محروم رفت و نباید هیچ فرصتی را برای مهارتآموزی و تحول نادیده گرفت.
قالیباف در ادامه با بیان اینکه محیط نظری و عملی در دانشگاه فاصلهای دارد که حلقههای میانی میتوانند با مهارتآموزی این موضوع را حل و فصل کرده و ارتباط را شکل دهند، اظهار کرد: باید برای ایجاد یک عنصر فعال برای زندگی آینده جامعه، شهر و محله خود آماده شویم. بهترین اوقات فراغت غنی شده را نیز فضای اردوهای جهادی و کارهای داوطلبانه بدانید که تمام بستر برای رشد در آن وجود دارد، رشدی که در آموزش و پرورش نتوانسته ایم به آن توجه کنیم.
نهاد از افرادی با روحیات فردی و ارزشهایی تشکیل شده که میتواند نظام اداری کشور را متحول کند
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با انتقاد از اینکه امروز مدارس صرفاً تبدیل به کلاس درس و کنکور شده، ذهن دانشآموزان را از درس بمباران کرده و از ابعاد دیگر زندگی برای آنها از جمله امور تربیتی، پرورشی، مهارتهای زندگی و ورود به جامعه غافل شده و بهانه را نیز عدم وجود اعتبار قرار دادهایم، گفت: در جریان برنامه هفتم حُکم کردهایم آموزش و پرورش به سمتی حرکت کند که دانشآموز در کنار محیط مدرسه فعالیتهای دیگر نیز برای کسب مهارت داشته باشد چراکه صرفاً با رتبه بالا در کنکور نمیتوان زندگی موفقی داشت؛ رتبه بالا لازم است اما کافی نیست و زندگی موفق نیاز به توجه به ابعاد دیگر نیز دارد.
وی همچنین با تأکید بر اینکه اگر در بخشهای سازمانی هستیم باید تفکر و روحیه جهادی را مبنای کار قرار دهیم، ابراز داشت: بین یک نهاد و سازمان تفاوت وجود دارد و تفاوت آن این است که در سازمانها انسانهای سازمانی حضور دارند اما در نهادها همه افراد یک سازمان هستند و مبنای نهاد، روحیات فردی و ارزشهایی است که می تواند منجر به تحول شود و در نهایت نظام اداری کشور را که همه نسبت به آن ایراد داریم، اصلاح کند.
قالیباف در ادامه به اقدام مجلس یازدهم برای تسهیل صدور مجوز کسب و کار اشاره کرد و یادآور شد: در مجلس یازدهم آنقدر ایستادگی کردیم که پنجره واحد تبدیل به قانون شد و اکنون به صورت غیرحضوری میتوان هر درخواستی را برای آغاز کسب و کار ارائه کرد که اگر تأیید محور باشد سه ماه و اگر ثبت محور باشد سه روز برای تأیید زمان نیاز دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان در این خصوص خاطرنشان کرد: امروز طبق آمار بعد از گذشت یک سال بیش از یک میلیون درخواست مجوز آغاز به کار از طریق پنجره واحد صادر شده است لذا این موضوع با ایجاد شفاف سازی، جلوی فساد را گرفت و منجر به درآمدسازی شد. از این رو برای ایجاد انضباط در کار نیازمند قانونگذاری هستیم اما برای پایداری باید روحیه جهادی را نیز ترویج کرده و اساس کار قرار دهیم.
قالیباف در این مراسم با اهدای تمثال شهید جهادگر بسیجی امیرمحمد اژدری به پدر وی از خدمات این جهادگر شهید که در راه خدمت رسانی به محرومان کشور جان خود را از دست داد، قدردانی کرد و از او برای سالها صبوری تجلیل به عمل آورد. همچنین در ادامه، رئیس مجلس شورای اسلامی از برخی از گروههای خیریه و جهادی فعال سراسر کشور با اهدای تندیس و لوح تقدیر کرد.