فوق تخصص گوارش کودکان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هشدار نسبت به نوشیدن آب، خوردن غذا و تنفس هوای آلوده به سرب گفت: قرار گرفتن در معرض سرب یکی از تهدیدآمیزترین مواجهههای محیطی به ویژه در کودکان است.
هیچ سطح ایمنی برای قرارگیری در معرض سرب وجود ندارد. بچهها مخصوصاً نسبت به مسمومیت سرب که میتواند منجر به مشکلات سلامت جدی شامل کمخونی، آسیب کلیه و آسیب مغزی شود، آسیبپذیرند. مطابق آمار مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها (CDC)، هر ساله آزمایش مسمومیت سرب در نزدیک به نیم میلیون کودک مثبت میشود.
بچهها از طریق استنشاق غبار سرب، خوردن خاک یا تراشههای رنگ حاوی سرب؛ مثلاً روی نردهها، یا نوشیدن آب آلوده در معرض سرب قرار میگیرند، اما سرب به راحتی از طریق پوست جذب نمیشود. شما نمیتوانید سرب را ببینید، بوی آن را استشمام کنید یا متوجه طعم آن شوید و جوشاندن آب هم آن را از بین نمیبرد.
حتی در بچههایی که تراشههای رنگ را نمیجوند، اگر در خانه یا ساختمان دیگری که به طور معمول در آن وقت میگذرانند، رنگی با پایهٔ سرب وجود داشته باشد، سرب میتواند وارد بدنشان شود. درها و چارچوب پنجرههای پوشیده شده با رنگ حاوی سرب، هر بار که باز و بسته میشوند، ذرات ریزی از غبار سرب را وارد هوا میکنند.
بچهها ممکن است این غبار سرب را استنشاق کنند یا وقتی غبار روی سطوح و وسایل خانه مینشیند، به آن دست بزنند. وقتی سرب روی دستها قرار گرفت، با بردن انگشتها به دهان یا غذا خوردن با دست، به راحتی وارد دهانشان میشود.
امیرحسین حسینی،فوق تخصص گوارش کودکان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: منابع آلودگی سرب در محیط زیست به چند گروه از جمله هوا، سوخت بنزین و دود کارخانهها، گیاهان و منابع تغذیهای ناشی از آلودگی خاک با سرب، آب و خاک تقسیم میشود و با توجه به این منابع آلودگی، متوجه میشویم که انسانها و بهویژه کودکان در سنین رشد که جذب بیشتر و نیازهای تغذیهای بالاتری در مقایسه با وزن بدن خود دارند در معرض این مسمومیت قرار دارند.
وی ادامه داد: نوشیدن آب آلوده یا خوردن گیاهان و ادویههای آلوده و سایر غذاها میتواند باعث این مشکل شود و گاهی خوردن خاک، رنگ دیوار و موادی که ارزش غذایی ندارند هم به شدت باعث مشکلات آلودگی با سرب خواهد شد که در بیشتر موارد به دلیل کمخونی یا اختلالات روانی است.
حسینی تصریح کرد: تنفس هوای آلوده با سرب هم باعث جذب سرب از طریق راههای هوایی میشود.
به گفته وی، یبوست و درد شکمی مزمن از دلایل رایج مراجعه کودکان به مراقبتهای پزشکی در سراسر جهان است و در مطالعات متعددی به ارزیابی سطح سرب در کودکان مبتلا به این مسئله پرداخته شده که در بیشتر آنها ارتباط سطح بالای سرب و وقوع علائم گوارشی به اثبات رسیده است.
این پزشک تاکید کرد: به نظر میرسد که بررسی سطح سرب در این گروه سنی چه به صورت غربالگری همه شیرخواران یا مدنظر قرار دادن احتمال مسمومیت با سرب در کودکان و نوجوانان مبتلا به درد شکمی مزمن یا یبوست مزمن و اثبات بالا بودن سطح سرب و اقدام درمانی به موقع، میتواند از اقدامات تشخیصی غیرضروری و گاه تهاجمی در آنها بکاهد.
حسینی افزود: در گروه سنی کودک و نوجوان، منابع آلودگی با سرب عمدتا خوردن مکرر و متناوب مواد حاوی سرب نظیر خاک و گرد و غبار آلوده، تکهها یا ورقههای رنگ دیوار حاوی سرب، مواد غذایی آلوده، داروهای سنتی حاوی سرب یا بلع یک جسم خارجی حاوی سرب است؛ بنابراین یک بررسی محیطی در محل زندگی کودکان با علائمگوارشی و سطح سرب بالا میتواند در بهبود شرایط و پیشگیری از وقوع مسمومیت با سرب در سایر کودکان یا ساکنان بعدی چنین محیطهایی موثر باشد.